Computers & Ethics Lecture Notes
  • 🤖COMPUTERS & ETHICS
    • 🇺🇸Computers & Ethics Lecture Notes
      • 1. Introduction and Defining the Field of Computer Ethics
      • 2. Perspectives on Artificial Intelligence
      • 3. Concepts of AI Ethics
      • 4. Technical Recommendations on the Ethics of AI
      • 5. Ethical Principles, Benefits and Issues of AI
      • 6. Data Privacy-Preserving Techniques
      • 7. Legal Aspects of IoT
      • 8. Cybersecurity Cases on Global Perspectives
      • 9. Stakeholders, Ethical Digital Ecosystem and Standards
      • 10. Human Rights and AI
      • 11. AI Ethics & Consequences
      • 12. Blockchain and Ethical Perspective
      • 13. Metaverse and Gaming Technologies by Ethical Perspective
      • 14. Responsible Use of AI in Digital Organizations
      • 15. Reliable AI to Design a Better Future - Student Presentations, Discussion & Conclusion
      • Recommended Podcasts
    • 🇹🇷Bilgisayarlar & Etik Ders Notları
      • 1. Bilgisayar Etiği Alanına Giriş ve Kavramlar
      • 2. Yapay Zekâya Genel Bakış
      • 3. Yapay Zekâ Etiği ve Kavramları
      • 4. Yapay Zekâ Etiğine İlişkin Teknik Öneriler
      • 5. Yapay Zekânın Etik İlkeleri, Yararları ve Sorunları
      • 6. Veri Mahremiyetini Koruyucu Teknikler
      • 7. Nesnelerin İnternetinin Hukuki Yönleri
      • 8. Küresel Perspektiflerde Siber Güvenlik Vakaları
      • 9. Paydaşlar, Etik Dijital Ekosistem ve Standartlar
      • 10. İnsan Hakları ve Yapay Zekâ
      • 11. Yapay Zekâ Etiği ve Getirdiği Sonuçlar
      • 12. Blokzincir ve Etik Perspektif
      • 13. Metaverse ve Oyun Teknolojilerine Etik Bakış
      • 14. Dijital Organizasyonlarda Yapay Zekânın Sorumlu Kullanımı
      • 15. Daha İyi Bir Gelecek Tasarlamak için Güvenilir Yapay Zekâ - Öğrenci Sunumları, Tartışma ve Sonuç
      • Önerilen Podcastler
Powered by GitBook
On this page
  • Faydalar
  • Sorunlar
  1. COMPUTERS & ETHICS
  2. Bilgisayarlar & Etik Ders Notları

5. Yapay Zekânın Etik İlkeleri, Yararları ve Sorunları

8 Nisan 2022, Dr. Merve Ayyüce KIZRAK anlatımı ve yazımıyla

Previous4. Yapay Zekâ Etiğine İlişkin Teknik ÖnerilerNext6. Veri Mahremiyetini Koruyucu Teknikler

Last updated 2 years ago

“Bugün toplumda baskın olan şey değişim, sürekli değişim, kaçınılmaz değişimdir. Artık sadece dünyayı olduğu gibi değil, olacağı gibi hesaba katmadan hiçbir mantıklı karar verilemez.” — Isaac Asimov

Bu hafta dersimizi Bahçeşehir Üniversitesi Beşiktaş Kampüsü'nde yüz yüze gerçekleştirdik. Birbirinden parlak 40 öğrenciyle tanışmak harikaydı. Son 4 haftayı özetledik. Tanımları, kavramları ve kullanım durumlarını hatırladıktan sonra tüm bilgileri unutmamak ve kolayca hatırlamak için bir oyun oynadık. Bunun üzerine bu haftanın konusu olan etik ilkelerin faydalarını ve karşılaştığımız sorunları belirledik. Ardından Unesco YZ Etik İkilemlerinden biri olan konusu ara sınavda tartıştık, sonuçları öğrencilerle birlikte mahremiyeti koruyarak ve şeffaf olarak değerlendireceğiz.

Bu derste YZ'nin geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve kullanılmasının yol açtığı etik sorunları tartıştık. YZ'nin etik yararlarını gözden geçirerek başlayalım.

Faydalar

"YZ kendi başına bir amaç değil, daha fazla insanın gelişimini artırmak, böylece bireysel ve toplumsal refahı ve ortak iyiliği iyileştirmek, ilerleme ve yenilik getirmek için umut verici bir araçtır."

YZ'nin teknik yeteneklerinin bir etkisi olarak ortaya çıkan etik faydalar da sıralanabilir. Genellikle "AI for Good" başlığı altında sunulan bu çalışmalar, yardımseverlik, güvenlik, başarı ve öz-yönetim gibi ortak etik değerleri veya değerleri belirlemeye yönelik sayısız girişimin ortaya çıkmasına neden oldu.

Facebook, diğer ismiyle Meta'nın afet, salgın, nüfus, açlık ve benzeri sosyal krizler vb. için kullanıma sunduğu veri ve analiz araçları da bulunmaktadır. Bu demografik veriler olduğundan, mahremiyeti koruma teknikleri hakkında konuşurken gelecek hafta uzmanına sorup tartışmaya karar verdik. Meta'nın mottosu:

"Toplulukları güçlendirip sosyal meselelerle ilgili iyileştirme sağlayan ve gizliliği koruyan verilerle ortaklarımıza güç katıyoruz."— Meta

İnsanların hangi konuları YZ etik sorunları olarak algıladıklarını belirlemek için vaka çalışmaları yoluyla sorunları anlamaya çalışalım.

Sorunlar

Yapay zeka ve etik, yıllardır tartışılan ve üzerinde çalışılan bir konudur. Araştırmaya ve bazı çıkarımlara göre yapay zeka ile çalışan ve/veya kullanan kişilerin yapay zeka ve etik kaygılarını nasıl algıladıkları sistematik olarak ortaya konmuştur. Vaka çalışmaları, araştırmacının üzerinde çok az kontrole sahip olduğu veya hiç kontrol etmediği olgu ve olaylara ilişkin "nasıl" ve "neden" sorularına yanıt arayan bir metodolojiye sahiptir. Yapay zekanın geniş uygulama alanları arasında aşağıdakiler araştırma kapsamındadır:

  • çalışan izleme ve yönetim

  • kamu

  • tarım

  • sürdürülebilir kalkınma

  • bilim

  • sigorta

  • enerji ve kamu hizmetleri

  • iletişim, medya ve eğlence

  • perakende ve toptan ticaret

  • üretim ve doğal kaynaklar

Bir çalışmada, her bir vaka için iki kurum üyesi, en az bir teknik uzman ve yönetim/organizasyon uzmanlığına sahip bir katılımcı ile görüşülmüştür. Vaka çalışması 42 kişiyi içermektedir [1]. Aynı grup üzerinde Delphi yaklaşımı ile bir anket çalışması da yapılmıştır. Bu grup, teknik uzmanlar, sektör temsilcileri, politika yapıcılar ve sivil toplum kuruluşları dahil olmak üzere sektörün tüm paydaşlarını içerir. Anket, YZ ve etik alanında çalışan 250 uzmana gönderildi. Bu ankette toplam 41 soru bulunmaktadır. Sorulara örnek olarak: “Sizce YZ ve/veya büyük veri tarafından gündeme getirilen en önemli üç etik veya insan hakları sorunu nedir?” Anket bulguları ve durum çalışmasının sonuçları bu araştırma kapsamında birleştirilmiştir [2]. Sonuçları inceleyelim!

Çalışmalar sonucunda 39 farklı etik sorun tespit edilmiştir. Bunları YZ teriminin kullanımlarına göre sınıflandırdığımızda, bazıları Makine Öğrenmesi (dar kapsamlı YZ) altında, bazıları ise henüz ulaşamadığımız daha gelişmiş ve genel YZ kapsamı altında gruplandırılabilir. Önemli miktarda etik sorun, dijital dünyada ve genel olarak sosyo-teknik sistemlerde yaşamakla karakterize edilebilir. Esasen bu sınıflandırma, aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi, etik konuların YZ kavramlarına dağılımıdır.

Tespit edilen etik sorunları üç YZ kavramı altında sıralayalım [2].

Vaka çalışmaları ve anketler sonucunda, YZ etiğinin, YZ kavramlarının üç aşaması ve bunların insanlar üzerindeki etkisi bağlamında tartışılmaktadır. Önümüzdeki hafta, bu listenin başında yer alan mahremiyet ve veri korumasına ilişkin teknik bir bakış açısı sunacağız.

Kaynaklar:

  1. Bernd Carsten Stahl, "Artificial Intelligence for a Better Future: An Ecosystem Perspective on the Ethics of AI and Emerging Digital Technologies”, Springer, ISBN-978-3-030-69978-9, 2020.

YZ ve etik hakkında konuştuğumuzda, genellikle kötü ahlaki örneklerle karşılaşırız. Bununla birlikte, YZ'nin vaat ettiği faydalar da vardır. Birçok politika ve strateji belgesinde de belirtildiği gibi, verimlilik ve verimliliğe olumlu etkisi nedeniyle ekonomik fayda sağlaması beklenmektedir. Toplumun daha iyi bir yaşam sürmesi ve refah düzeyinin artması öngörülmektedir. AB'nin , şunları ifade ederken bunu çok net bir şekilde ortaya koyuyor:

YZ alanını düşündüğümüzde, bize sunduğu teknik yetenekleri göz ardı edemeyiz. , YZ'nin büyük miktarda veriyi hızlı ve basit bir şekilde işleme ve analiz etme yeteneğini vurgular. Öne çıkan avantajları, bu verilerdeki kalıpları öğrenmesi, bunları birbirine bağlaması ve yeni keşifler yapmasıdır. Ek olarak, YZ insanlardan daha tutarlı olabilir ve değişen girdilere uyum sağlayabilir. Bu sayede YZ'nin teknik olarak uygulandığı sektörde insanlara yardımcı olduğunu söyleyebiliriz.

AI for Good olarak kabul edilmek için YZ'nın desteklemesi gereken etik değerleri belirlemeye yönelik iki farklı yaklaşım gözlemlenebilir: maddi iyilikler ve bunları başarmak için prosedürler. ve 17 kapsamlı hedef grubu, "insanlar ve gezegenimiz için daha iyi bir dünya inşa etmek için dünyanın en iyi planı" olarak tanımlanmıştır. SDG'ler, bir YZ etiği perspektifinden ilginçtir çünkü ahlaki amaçlar için insan konsensüsüne en yakın şey olarak anlaşılabilirler. Bu nedenle BM ve çoğu üye ülke tarafından kabul edilmiştir. Üstelik sadece umut verici değiller, aynı zamanda göstergelerle ölçülebilirler. Bu nedenle, BM Uluslararası Telekomünikasyon Birliği'nin AI for Good'u teşvik etmek için en görünür girişimlerinden biri olan serisinin başlıklarından biri “BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini Hızlandırmak” olmuştur.

Shaping the Ethical Dimensions of Smart Information Systems, A European Perspective,

🤖
🇹🇷
Yüksek Düzeyli Yapay Zeka Uzman Grubu
Uluslararası Risk Yönetimi Merkezi
BM'nin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri
AI for Good Küresel Zirvesi
https://www.project-sherpa.eu/
Hukuk Mahkemesinde YZ
Summer School – AI and Ethics
Logo
AI for GoodAI for Good
Logo
Data For Good Home
Data Ethics of Power
Logo
Stanford CS 384 | Seminar on Ethical and Social Issues in Natural Language Processing
Logo
YZ kavramları ve ortaya koydukları etik sorular
Logo